اثر روش های مختلف استخراج بر ترکیبات فنولی و خاصیت آنتی اکسیدانی عصاره برگ توت سفید (.Morus alba L)

سابقه و هدف: اکسایش عامل اصلی فساد چربی ها و روغن ها محسوب می شود. اکسیداسیون روغن ها علاوه بر تغییر ویژگی های ارگانولپتیکی ماده غذایی، ارزش غذایی و عمر نگهداری روغن ها را کاهش می دهد. به همین دلیل آنتی اکسیدان های سنتزی برای جلوگیری از بدطعمی ناشی از اکسایش به روغن ها و چربی ها اضافه می شود. با توجه به اینکه آنتی اکسیدان های سنتزی مانند تری بوتیل هیدروکینون (TBHQ)، بوتیلید هیدروکسی تولوئن (BHT)، بوتیلید هیدروکسی آنیزول (BHA) واسترهای گالات اثرات نامطلوبی همچون اثر جهش زایی و سرطان در بدن انسان دارد لذا تولید آنتی اکسیدان های طبیعی به عنوان جانشین ضروری می باشد. هدف از این پژوهش بررسی اثرات روش های مختلف استخراج بر ترکیبات فنلی و فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره برگ توت سفید به عنوان آنتی اکسیدان طبیعی می باشد. مواد و روش ها: برگ توت سفید بعد از خشک شدن آسیاب گردید و عصاره ها با استفاده از روش های ماسراسیون (حلال اتانول- آب، ۵۰:۵۰)، اولتراسوند و سیال فوق بحرانی استخراج شدند. مقدار کل ترکیبات فنولی با روش فولین-سیوکالتو و توکفرول عصاره ها با استفاده از روش رنگ سنجی اندازه گیری شد و برای اندازه گیری فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره در غلظت های ۵۰۰، ۱۰۰۰، ۱۵۰۰ و ۲۰۰۰ قسمت در میلیون از روش های مهار رادیکال آزاد ۱،۱ دی فنیل ۲، پیکریل هیدرازین (DPPH)، بیرنگ شدن بتاکاروتن/ اسید لینولئیک استفاده شد. میزان فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره ها با آنتی اکسیدان سنتزی TBHQ مقایسه گردید. یافته ها: مقدار ترکیبات فنولی و توکفرول در روش استخراج با اولتراسوند بیشتر از سایر روش ها بود. فعالیت مهار رادیکال آزاد DPPH غلظت های مختلف عصاره نشان داد که در تمام نمونه های مورد بررسی با افزایش غلظت عصاره میزان مهار رادیکال آزاد افزایش یافته است و اختلاف معنی دار آماری بین غلظت های مختلف مشاهده شد. میزان مهار رادیکال های آزاد از ۹۸/۴۰% تا ۴۶/۷۷% متغیر بود.در روش بیرنگ شدن بتاکاروتن/لینولئیک اسید مشاهده شد که با افزایش غلظت عصاره در تمام نمونه های مورد بررسی فعالیت آنتی اکسیدانی افزایش یافت و در تمام غلظت های مورد بررسی نمونه های اولتراسوندی بالاترین فعالیت آنتی اکسیدانی و عصاره های استخراج شده با روش ماسراسیون کمترین فعالیت آنتی اکسیدانی را داشتند. با افزایش غلظت عصاره از ۵۰۰ به ۲۰۰۰ قسمت در میلیون فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره افزایش یافت و غلظت ۲۰۰۰ قسمت در میلیون از عصاره برگ سفید توت از نظر فعالیت آنتی اکسیدانی اختلاف معنی دار آماری (05/0 p